ŁAGOW (zachodnia POLSKA, województwo lubuskie, powiat świebodziński)

ŁAGOW - Perła Ziemi Lubuskiej

ŁAGÓW ( dawniej Łagów Lubuski, w języku niemieckim o nazwie LAGOW ) – miejscowość o statusie wsi w Polsce , położona w zachodniej Polsce,województwie lubuskim, w powiecie świebodzińskim, w gminie Łagów, na północ od autostrady A2 i drogi krajowej nr 92 , na terenie Łagowskiego Parku Krajobrazowego.

Miejscowość jest siedzibą Urzędu Gminy. W latach 1975-1998 ŁAGÓW należał administracyjnie do województwa zielonogórskiego. Łagów jest miejscowością turystyczną. Prawa miejskie w Łagowie obowiązywały w latach 1808-1932.

Położony nad jeziorami Pojezierza Łagowskiego: Trześniowskim (186 ha, głębokość 58,8 m) i Łagowskim (82 ha). Ośrodek turystyczny i wypoczynkowy, zwany Perłą Ziemi Lubuskiej. Najstarsza część miejscowości znajduje się na przesmyku między wyżej wspomnianymi jeziorami. W Łagowie znajduje się zamek joannitów.

Symbole Łagowa

- Herb Łagowa przedstawia czerwoną tarczę herbową oraz biały krzyż maltański, używany przez Zakon Joannitów w Łagowie. Takie same krzyże znajdują się na wieży zamku.Krzyż maltańskie są elementami historii i tradycji do obu Bram (Bramy Polskiej i Bramy Marchijskiej) i w innych miejscach Łagowa.

- Flaga przedstawia herb Łagowa, na białym polu.

- Określenie Perła Ziemi Lubuskiej, oznacza ,że Łagów może być uznawany za jedną z najładniejszych miejscowości tego regionu.

Już w latach międzywojennych Łagów był znaną miejscowością letniskowo-wypoczynkową o klimatycznych cechach uzdrowiska ( nazywany był w języku niemieckim jako LUFTKURORT albo SOMMERFRISCHE LAGOW ) . Klimatyczne walory uzdrowiskowe są także współcześnie. Szczegółowe badania nad cechami uzdrowiskowymi miejscowości i najbliższej okolicy prowadzone były w latach 60-tych. i 80-tych.. Stwierdzono że tutejszy klimat należy do najłagodniejszych w Polsce. W stosunku do otaczających, niższych terenów, wyniesiony obszar Łagowskiego Parku Krajobrazowego cechuje zwiększona ilość opadów, a obecność dużej powierzchni leśnej łagodzi dobowe i roczne amplitudy temperatur oraz siłę wiatrów. Lasy, szczególnie te z udziałem buków i sosny, ale nie tylko, wytwarzają też specyficzny, działający pozytywnie na organizm człowieka, tzw. fitoklimat, na który składają się między innymi właściwa jonizacja i wilgotność powietrza, oraz obecność w nim lotnych substancji wydzielanych przez rośliny.

W 1974 Łagów Lubuski oficjalnie został uznany za potencjalny ośrodek uzdrowiskowy, w którym w ciągu całego roku mogłyby leczyć się osoby osłabione, wyczerpane nerwowo, rekonwalescenci w tym także dzieci.

Dawna historia Łagowa najbardziej wiąże się z Sokolą Górą położoną na zachód od Jeziora Trześniowskiego. Znajdują się tam ślady kultury łużyckiej. Według potwierdzonych źródeł w 1220 zasiedlali się tam już ludzie.

Własność Zakonów

Pierwsze zapisane informacje o tym przysiółku pochodzą z 1251 roku. Pierwotnie wieś była własnością Zakonu Templariuszy, a od 1285 była siedzibą komandorii tego zakonu. W 1300 roku osada została przejęta przez panów brandenburskich, oraz tego samego roku sprzedana Albertowi von Klepitz przez trzech margrabiów. Niedługo potem margrabia rządzący tamtymi terenami sprzedał Łagów Zakonowi Joannitów który miał największy wpływ na rozwój wsi. Wkrótce Zakon Joannitów obejmował już pobliskie wioski (Wielowieś, Sieniawa, Boryszyn, Templewo, Sulęcin). Przed wybudowaniem zamku w Łagowie mieściła się siedziba komandorii zakonu. Budowę zamku rozpoczęto w XIV w.. Zamek został postawiony na wzgórzu. W latach 1758 i 1842 wieża zamku została uszkodzona przez pożary.

W 1640 roku wieś została zajęta przez Szwedów oraz niedalekich Brandenburczyków. Jedne z najlepszych czasów dla Łagowa to było panowanie Krystiana Ludwika, który dał wsi prawo do pobierania akcyzy oraz urządzanie jarmarków (Jarmark Joannitów). Łagów miał prawa do przyjęcia praw miejskich i stało się to w 1727. Ostatnim margrabią rządzącym Łagowem był Fryderyk von Hessen-Philippsthal. W 1819 zamek został nadany rodzinie Zastrow, zaś teren miasta przechodził z rąk do rąk. W 1895 roku w Łagowie urodził się Gerhard Domagk, biochemik niemiecki, laureat nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny z 1939 roku.

Jednym z ważniejszych wydarzeń gospodarczych była budowa linii kolejowej Toporów – Międzyrzecz w 1909, ze stacją w Łagowie. Obecnie linia kolejowa jest przejezdna na odcinku Toporów – Łagów – Sieniawa Lubuska. Mimo tego miasteczko nie rozwinęło się i ze względu na niewielkie rozmiary utraciło w 1932 roku prawa miejskie. Dzięki połączeniu zaczął zaznaczać się jednak wzrost roli Łagowa jako ośrodka wypoczynkowego.

Czasy współczesne

W 1945 r. nie zniszczona poważniej miejscowość została włączona do Polski. Jej dotychczasowych mieszkańców wysiedlono do Niemiec. Mimo głębokich zmian Łagów utrzymał swoją rekreacyjną funkcję, potwierdzoną między innymi budową ośrodków wypoczynkowych i dość bogatą bazą noclegową dla turystów.

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę wpisane są:

- zespół urbanistyczno-krajobrazowy

- kościół parafialny pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela, z XIX wieku, 1876 roku

- zespół zamkowy z murami obronnymi, z XIV wieku

- zamek Joannitów, założony na planie czworoboku z narożną, wysoką na 35 metrów wieżą. Wewnątrz m.in. sala gotycka ze sklepieniem wspartym na jednym filarze i sala z barokowym kominkiem z około 1740 roku. Obecnie jest tutaj także hotel.

- Brama Marchijska, zwana też Niemiecką lub Berlińską, murowano-szachulcowa, pochodząca z XVI-XVIII wieku, druga brama obronna Łagowa. W dolnej części murowana, w górnej szachulcowa

- Brama Polska, murowano-szachulcowa, jedna z obronnych bram ŁAGOWA pochodząca z XV wieku

- dom, ul. Bolesława Chrobrego 13, z XVIII wieku

- dom, ul. Bolesława Chrobrego 41, szachulcowy, z XVIII wieku/XIX wieku

- dom z częścią gospodarczą, ul. Kościuszki 9, z XVIII wieku

- willa „Zameczek”, ul. Sulęcińska 11, z początku XX wieku, w latach 1960-1970-dawniej Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy ZMS a do niedawna ZSMP

- dom, ul. Zamkowa 4, z XVIII wieku.

Kolej

W latach 1907-1909 trwała budowa kolei z TOPOROWA do MIĘDZYRZECZA. Kolej łączyła powstałe już wcześniej linie kolejowe FRANKFURT - POZNAŃ (1870) oraz MIĘDZYRZECZ – MIĘDZYCHÓD (1887). Uroczyste otwarcie linii kolejowej nastąpiło w dniu 1 sierpnia 1909 roku. Z powodu urozmaiconej rzeźby terenu, budowniczowie łagowskiej kolei często stawali przed dużymi problemami. Widoczne ślady rozwiązań inżynieryjnych to liczne nasypy, wykopy i wiadukty. Najciekawszą jednak budowlą, jest olbrzymi wiadukt znajdujący się w Łagowie, zbudowany nad drogą do ŻELECHOWA (ul. Mostowa). Wiadukt powstał w 1909 roku. Różnica między powierzchnią drogi, a poziomem torów wynosi 25 m. Cały wiadukt ma długość 40 m. Obiekt został zbudowany z cegły. Kapinosy, na których wspierają się metalowe barierki wykonano z granitu. Obiekt znakomicie wpisuje się w krajobraz historycznego miasta, tworząc trzy łuki nad przebiegającą pod nim drogą. Z wiaduktu w kierunku zachodnim roztacza się piękny widok na zamek i centralną część miejscowości. W północnej części miejscowości (ul. Dworcowa) znajduje się nieczynna stacja kolejowa. Obecnie linią kolejową odbywają się sporadycznie, nieregularne kursy pociągów.

Jeziora w Łagowie

Jezioro Łagowskie

Jezioro Trześniowskie ( Jezioro Ciecz )

Oba wymienione jeziora łączy wybudowany przesmyk znajdujący się w centrum ŁAGOWA. Nad przesmykiem jest zbudowany mostek.

Łagów dawniej

Fot 1. Łagów widok na Bramę Marchijską-----------------Fot 2. Park Zamkowy w Łagowie

Fot 3. Jez. Łagowskie-plaża przy Ośr. Promyk---------------Fot 4. Widok Jeziora Trześniowskiego

Fot 5. Leśne ostępy w rejonie Łagowa---------------------Fot 6. W Łagowie

Zdęcia prywatne Pani ZOFII MASALSKIEJ-lata 1960/1970

GMINA ŁAGÓW w Powiecie Świebodzińskim , województwo lubuskie

Sołectwa

Gronów, Jemiołów, Kosobudz, Kłodnica, Łagów, Łagówek, Niedźwiedź, Poźrzadło, Sieniawa, Toporów, Stok, Żelechów

Pozostałe miejscowości i osady w Gminie Łagów

Bracikowo , Brzezinki, Czartów, Czernichów, Czyste, Dule, Gronów-Winiarnia, Jemiołów ( Gajówka ) , Jesionki , Kijewo, Kosobudki , Pasałka , Sieniawa – Kopalnia , Troszki , Wielopole , Zabiele , Zamęt

Tekst i materiały:

Ryszard Bryl

Wykorzystano informacje z Wikipedii

Następna Strona >>